Po opanowaniu podstawowych elementów gry (rodzaje kamieni, kolejność graczy w czasie rozgrywki, kierunek gry, układy, meldunki), warto wprowadzić z pozoru mało ważne szczególiki, którymi nie zaprzątaliśmy sobie z początku głowy. Dodają one do spotkania przy grze nieco smaczku i atmosfery egzotyki 🙂
W tym wpisie przedstawiamy kilka sposobów wyboru miejsc graczy.
Jak mamy wiele odmian Mahjonga, tak też mamy wiele sposobów ustalania miejsc graczy przy stole. Niektóre z nich są proste, inne bardziej skomplikowane. Jedne przywiązują dużą wagę do prawidłowości „rytuału”, by zyskać sobie przychylność dobrych duchów gry i odegnać pecha od wybranego miejsca, a inne upraszczają te procedury, by skupić się tylko na rozgrywce.
Wybór miejsc i Wiatrów graczy ma na celu zapewnienie całkowicie losowego przypisania miejsc, by wyeliminować ewentualne oszustwa czy ułatwienia np. zapamiętywanie ułożenia kamieni przy ustawianiu muru.
Sposób chiński tradycyjny (także Szanghaj – Hongkong New Style)
W odmianie Szanghaj wyznacza się MIEJSCE pierwszego gracza Wschodu.
Gracze siadają przypadkowo przy stole. Jeden z graczy rzuca kostkami (w zależności od odmiany: 2 lub 3 kostkami), by wyznaczyć Miejsce Pierwszego Wschodu (Dealera). Sumuje liczbę wyrzuconych oczek. Gracz odlicza wyrzuconą sumę, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, rozpoczynając od siebie. Miejsce, na którym zakończono liczenie, zostaje Miejscem Pierwszego Dealera. Zaznacza się je, np. kładąc odpowiednią listewkę do wyrównania kamieni. Listewka taka jest dodatkowo oznaczona jakimś szczególnym znakiem (np. kropką) lub jest innego koloru.
Wybór Wschodu.
Na początku gracze siadają przy stole na przypadkowych miejscach. Następnie rzuca się kostkami (w zależności od odmiany będą to 2 lub 3 kostki). Nie jest ważne, kto to zrobi, lecz uprzejmością ze strony graczy będzie, jeśli uczyni to, na przykład, gospodarz spotkania. Następnie rzucający, rozpoczynając od siebie, odlicza sumę wyrzuconych oczek przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Wylosowany gracz zostaje „tymczasowym Wschodem”. Kładzie on na stole wymieszane cztery kamienie Wiatrów, znakami do dołu. Układa je w linię, dodając na początku szeregu odkryty kamień ze znakiem nieparzystym, a na końcu z parzystym.
„Tymczasowy Wschód” rzuca kostkami i odlicza, rozpoczynając od siebie, sumę wyrzuconych oczek, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Wyznacza w ten sposób gracza, który pierwszy będzie brał kamień Wiatru. Gdy suma będzie nieparzysta – wylosowany gracz bierze kamień Wiatru z końca nieparzystego, gdy parzysta – z parzystego. Kolejni gracze, w kolejności przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, biorą po jednym kamieniu Wiatru. Gracz, który wylosował Wschód, siada na miejscu przypisanym Wschodowi, reszta na odpowiednich miejscach wylosowanych Wiatrów.
Na zakończenie „ceremonii” aktualny Wschód decyduje, kto rozpocznie grę i będzie „ostatecznym” Wschodem (pierwszym Dealerem). Rzuca kostkami i sumując wyrzucone liczby, odlicza, rozpoczynając od siebie, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Wylosowany gracz zostaje ostatecznym Wschodem i rozpoczyna grę. Gracz po jego prawej stronie zostaje Południem, kolejny Zachodem, gracz po lewej – Północą.
Dealer (Wschód) losuje, w którym miejscu będzie przerywany mur…
Sposób Kantoński (Hongkong Old Style) i Tajwański
Gracze siadają przypadkowo dokoła stołu. Jeden z graczy bierze 4 kamienie wiatrów, kładzie na stole znakami do dołu i miesza. Po wymieszaniu ustawia 4 kamienie jeden na drugim.
Inny z graczy rzuca 2 (3) kostkami. Sumuje liczbę wyrzuconych oczek. Odlicza wyrzuconą sumę, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, rozpoczynając od siebie. Gracz, na którym zakończono liczenie, bierze górny kamień. Potem następne kamienie biorą kolejni gracze, zgodnie z kierunkiem gry, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Gracz, który wylosował Wschód, wybiera sobie miejsce przy stole. Następnie pozostali gracze zajmują miejsca odpowiednio przeznaczone dla wylosowanych wiatrów.
Sposób Riichi – 1
Po ułożeniu muru należy wybrać pierwszego gracza Wschodu. Którykolwiek z graczy rzuca dwoma kostkami. Rozpoczynając od siebie, odlicza przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, wyrzuconą liczbę oczek. Gracz, na którym zakończono liczenie, ponownym rzutem kostkami wybiera pierwszy Wschód (Dealera). Gracz, na którym zakończono liczenie, zostaje pierwszym Wschodem (Dealerem – Oya). Wskaźnik Wiatru Rundy umieszczany jest po prawej stronie Wschodu, natomiast kostki po lewej stronie. Gdy Wschód się zmienia, tylko kostki są przekładane do następnego Dealera. Gdy powrócą do pierwszego Wschodu, runda zmienia się na południową.
Sposób Riichi – 2
Gracze siadają przypadkowo przy stole. Cztery kamienie wiatrów i biały smok są położone znakami do dołu i wymieszane. Każdy z graczy bierze po jednym kamieniu. Jeśli któryś wylosował białego smoka, bierze jeszcze jeden kamień. Jeśli nikt nie wylosował białego smoka, ostatni z graczy bierze jego kamień. Kamień Wschodu jest przekazywany graczowi, który wylosował białego smoka. Pozostali gracze zajmują odpowiednio miejsca w stosunku do Wschodu – białego smoka.
Gracz, który jest Wschodem, rzuca kostkami. Odlicza sumę wyrzuconych oczek przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, rozpoczynając od siebie. Wylosowany gracz rzuca ponownie kostkami. Następnie odlicza sumę wyrzuconych oczek przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, rozpoczynając od siebie. Wylosowany teraz gracz (po drugim rzucie) jest rozpoczynającym Wschodem (Dealerem). Następnie buduje się mur. Po złożeniu muru Wschód rzuca kostkami. Następnie odlicza sumę wyrzuconych oczek przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, rozpoczynając od siebie. Wylosowany gracz będzie ostatecznym Dealerem i będzie przerywał mur.
Sposób prosty – 1
Jeden z graczy kładzie na stole 4 kamienie wiatrów i dokładnie miesza. Każdy z graczy bierze po jednym kamieniu wiatru i siada na miejscu uprzednio przeznaczonym dla danego wiatru.
Sposób prosty – 2
Każdy z graczy rzuca 2 kostkami. Gracz, który wyrzucił największą sumę oczek zostaje Wschodem, niższą Południem, jeszcze niższą Zachodem, najniższą Północą. Gdy gracze wyrzucili jednakową sumę oczek, rzucają jeszcze raz kostkami.
Inne sposoby
Losowanie miejsc i Wiatrów graczy odbywa się przez ciągnięcie losów, ustalane jest przez sędziów lub przez komputer. Metody takie są najczęściej stosowane na turniejach.